فعالیت پرسش ۱-۱ فیزیک دهم\\nشکل الف بر اساس آنچه در علوم سال هشتم در زمینهی نورشناسی خواندهاید آمده است. اجزای این شکل را توضیح دهید و بگویید که در آن، چه چیزی مدلسازی شده است. این مدلسازی چگونه در تشکیل تصویر در یک دوربین عکاسی به کار رفته است (شکل ب)؟
پاسخ تشریحی و گام به گام پرسش ۱-۱ صفحه ۶ فیزیک دهم\n\nسلام دانشآموزان عزیز! این پرسش به یکی از مفاهیم پایهای فیزیک نور، یعنی \\textbf{مدل\_سازی} پدیدههای نور، میپردازد. بیایید با هم اجزای شکل «الف» را بررسی کنیم و ببینیم چطور این مدل به ما در درک عملکرد دوربین عکاسی کمک میکند.\n\n### ۱. تحلیل شکل الف: مدل پرتوی نور\n\nشکل الف، مدل سادهای برای نشان دادن حرکت و جهت نور است که به آن \\textbf{مدل پرتوی نور} میگوییم.\n\n* \\textbf{باریکهی نور:} مجموعهای از پرتوهای نور را نشان میدهد که از یک چشمهی نوری مانند لیزر مدادی ساطع شدهاند. یک \\textbf{لیزر مدادی}، یک ابزار مناسب برای تولید یک باریکهی نور تقریباً موازی و مستقیم است.\n* \\textbf{پرتو نور:} در این مدل، یک \\textbf{پرتو نور} یک خط مستقیم است که \\textbf{جهت انتشار نور} را نشان میدهد. این پرتوها نشان میدهند که نور در محیطهای شفاف و یکنواخت (مانند هوا یا شیشه) \\textbf{در خط مستقیم} حرکت میکند.\n* \\textbf{مدل\_سازی:} چیزی که در شکل الف مدل\_سازی شده، \\textbf{مسیر حرکت و انتشار نور} است. نور، در واقع، یک موج الکترومغناطیسی است، اما در بسیاری از پدیدهها (مانند بازتاب و شکست) میتوانیم از این مدل سادهی پرتوی استفاده کنیم تا پدیدهها را راحتتر توضیح دهیم. در این مدل، نور را بهصورت خطهای مستقیم (پرتو) در نظر میگیریم.\n\n\n---\n\n### ۲. کاربرد مدل در تشکیل تصویر (شکل ب)\n\nشکل ب، چگونگی تشکیل تصویر یک درخت (جسم) توسط یک دوربین عکاسی را با استفاده از همان \\textbf{مدل پرتوی نور} نشان میدهد.\n\n* \\textbf{چشمهی نور:} خورشید یا هر چشمهی دیگری، نور را به اطراف ساطع میکند.\n* \\textbf{برخورد نور به جسم (درخت):} نور تابیده شده از چشمهی نور به جسم برخورد میکند. جسم (درخت) نور را به صورت \\textbf{پرتوهای بازتابیده} در تمام جهات به اطراف میپاشد.\n* \\textbf{ورود نور به دوربین:} بخشی از این پرتوهای بازتابیده شده به داخل عدسی دوربین عکاسی هدایت میشوند. عدسی دوربین این پرتوها را خم کرده و در پشت خود در یک نقطه \\textbf{همگرا} میکند.\n* \\textbf{تشکیل تصویر:} وقتی پرتوهایی که از یک نقطه خاص از جسم (مثلاً نوک درخت) بازتابیدهاند، پس از عبور از عدسی، دوباره در یک نقطه روی \\textbf{حسگر دوربین (تشکیل تصویر)} به هم برسند، تصویر آن نقطه را تشکیل میدهند. مجموعهی این نقاط، تصویر کامل جسم را روی حسگر ایجاد میکند.\n\n\n\\textbf{خلاصه:} مدل پرتوی نور، با در نظر گرفتن نور به صورت خطوط مستقیم، به ما اجازه میدهد تا بهراحتی مفاهیمی مثل بازتاب نور از جسم و هدایت این نور توسط عدسیها برای تشکیل تصویر را درک و تحلیل کنیم. این مدل، اساس \\textbf{اپتیک هندسی} است که در فیزیک دهم آن را با جزئیات بیشتری یاد خواهید گرفت. 😊